Ewolucja RPA – od prostych zadań do złożonej automatyzacji procesów biznesowych

# Autonomous Enterprise

Ewolucja RPA – od prostych zadań do złożonej automatyzacji procesów biznesowych

07.02.2025

W tym artykule dowiesz się:

Jakie były początki technologii RPA
Co przyniósł robotyzacji XXI wiek
Jak RPA działa w praktyce na różnych poziomach zaawansowania
Jakich regulacji prawnych w kontekście stosowania AI możemy spodziewać się w przyszłości

Historia zrobotyzowanej automatyzacji procesów, czyli popularnego RPA, pokazuje, jak szybko mogą zmieniać się technologie. To, co jeszcze wczoraj było nie do pomyślenia, już jutro może stać się jak najbardziej realne.

Historia i rozwój technologii RPA

Chociaż żeby zostać deweloperem RPA nie trzeba koniecznie znać się na historii tej technologii, jej znajomość przynosi wiele korzyści – nie tylko pokazuje, gdzie RPA ma najwięcej zastosowań, ale również pokazuje, jak bardzo zmieniła się technologia na przestrzeni dekad i jak wiele ślepych ścieżek musieli pokonać inżynierowie, żeby dojść do obecnego stanu tej technologii.

Początków tej historii należy szukać w latach 60. i 70. XX wieku, kiedy to automatyzowano procesy biznesowe za pomocą skryptów i programów wykonywanych na dużych komputerach, a także powstały pierwsze oprogramowania ERP i systemy wspierające zarządzanie w rodzaju SAP.

W latach 80. z kolei wprowadzono graficzne interfejsy użytkownika (ang. graphic user interface, GUI), co było niemałym przełomem, ponieważ wcześniej programy obsługiwano za pomocą poleceń tekstowych. Wtedy też pojawiły się języki programowania takie jak VBA, które umożliwiły tworzenie prostych makr i skryptów automatyzujących zadania w aplikacjach.

Lata 90. przyniosły upowszechnienie systemów klasy BPM (skrót od Business Process Management), dzięki którym można było modelować i automatyzować bardziej złożone procesy biznesowe. Jednocześnie w tym dziesięcioleciu wzrosło zainteresowanie narzędziami typu workflow automation, dzięki którym usprawniono zarządzanie przepływem dokumentów i zadań.

RPA wchodzi w XXI wiek

Osobnym rozdziałem w ewolucji RPA jest XXI wiek – o ile w XX wieku doszło do wielu przełomów technologicznych, o tyle dopiero w nowym milenium zaczęły one naprawdę pokazywać swoje możliwości. Na początku XXI stulecia w automatyzacji zaczęto interesować się skryptami opartymi na GUI, a powstanie aplikacji w rodzaju AutoIt czy AutoHotkey umożliwiło automatyzację interakcji z aplikacjami desktopowymi.

Po 2005 roku pojawiły się pierwsze rozwiązania RPA z prawdziwego zdarzenia, takie jak Blue Prism, które pozwalały nie tylko automatyzować zadania bez konieczności pisania dużej ilości kodu, ale także wykorzystywały technologie nagrywania interakcji użytkownika z aplikacjami oraz integrację na poziomie GUI.

Po 2010 roku nastąpiła prawdziwa eksplozja w świecie zrobotyzowanej automatyzacji procesów – pojawiły się platformy w rodzaju UiPath, Automation Anywhere czy WorkFusion, rozwinęły się mechanizmy rozpoznawania tekstu (OCR), a także pojawiły się pierwszy próby integracji z systemami sztucznej inteligencji czy innymi rozwiązaniami wykorzystującymi uczenie maszynowe lub sieci neuronowe.

Po 2015 roku RPA zyskało współczesny wygląd – stało się ono niemalże wymogiem biznesowym, a kolejne obszary, od finansów, przez HR, po obsługę klienta odkrywały nowe możliwości zrobotyzowanej automatyzacji procesów. Dzięki integracji z AI RPA wyewoluowało w kierunku Intelligent Process Automation (inteligentna automatyzacja procesów), a boty zaczęto wykorzystywać do bardziej złożonych zadań, takich jak podejmowanie decyzji na podstawie danych czy przetwarzanie nieustrukturyzowanych informacji.

Jak RPA zmienia automatyzację procesów biznesowych?

Można pytać, ile RPA wnosi do średnich przedsiębiorstw, jak odmienia duże i jak pozwala zaistnieć małym, ale każde z wymienionych pytań jest pytaniem o sens i naturę automatyzacji procesów biznesowych.

Nie da się ukryć, że podstawową funkcją RPA jest automatyzacja najbardziej rutynowych czynności – wprowadzania danych, generowanie raportów, przetwarzania faktur czy zarządzania zapasami. Chociaż boty RPA, jak wszystko inne, mają swój cykl życia i w końcu się zużywają, to jednak przez długi czas działają 24/7 i przetwarzają dane w czasie rzeczywistym, a to skraca czas realizacji procesów.

Nieustanny rozwój RPA przyczynia się także do redukcji błędów i poprawy jakości – precyzyjne algorytmy niemal całkowicie eliminują błędy ludzkie, a standaryzacja procesów sprawia, że wszystkie boty działają zgodnie z ustalonymi regułami. To jednoznacznie przyczynia się do mniejszych kosztów operacyjnych i wyższego ROI – gdy firma nie musi naprawiać swoich błędów, może skupić się na zarabianiu.

Warto też podkreślić, że RPA jest łatwe w integracji z już stosowanymi w firmie technologiami. Ponieważ działa na poziomie interfejsu, nie ma konieczności modyfikacji całej infrastruktury IT i zmian w kodzie źródłowym istniejących systemów, a same boty można szybko zintegrować np. z systemami ERP, CRM, bazami danych czy aplikacjami biurowymi. Jednocześnie organizacje mogą łatwo zwiększać liczbę botów w przypadku wzrostu zapotrzebowania, a samą technologię można stosować w różnych branżach.

Przykłady zastosowań RPA na różnych poziomach zaawansowania

RPA RPA nierówne – chociaż w ogólności technologia ta przyczynia się do poprawy efektywności operacyjnej przedsiębiorstwa, można ją stosować na różnych poziomach i w różnych miejscach. Zatem jakie poziomy automatyzacji można obsłużyć za pomocą zrobotyzowanej automatyzacji procesów?

Zacząć warto od podstaw – proste procesy wymagające minimalnej logiki decyzyjnej można zautomatyzować łatwo i szybko. Mowa o zadaniach, takich jak przetwarzanie danych, eksportowanie i import danych, odczyt wiadomości e-mail z określonymi tematami i załącznikami, a także tworzenie cyklicznych raportów. Wszystkie te zadania są łatwe, ale żmudne, więc RPA może odciążyć pracowników od ich wykonywania.

Jak to jednak wygląda poziom wyżej, w procesach o umiarkowanej złożoności, ale wymagających integracji z wieloma systemami oraz podstawowej logiki decyzyjnej? W tym kontekście RPA można stosować np. w księgowości (z pomocą optycznego rozpoznawania znaków można np. zautomatyzować przetwarzanie faktur z dokumentów fizycznych i PDF) lub w HR (do automatycznego generowania list płac na podstawie danych o godzinach pracy i obecnościach). Sprawdzi się także w obsłudze klienta, np. do rejestracji zgłoszeń serwisowych z e-maili lub formularzy internetowych i wprowadzanie ich do systemu CRM.

Pozostaje jeszcze jedno pytanie – czy RPA jest w stanie zautomatyzować procesy wymagające zaawansowanej logiki decyzyjnej, analizy danych, integracji z AI/ML oraz interakcji z nieustrukturyzowanymi danymi, a często także interwencji człowieka? Odpowiedź brzmi – jak najbardziej, jeszcze jak. Oto przykłady:

W inteligentnej automatyzacji dokumentów można wykorzystać SI do do przetwarzania nieustrukturyzowanych danych, takich jak np. dokumenty prawne.
W obsłudze klienta RPA może pomóc w personalizacji, a chatboty mogą wykorzystywać zrobotyzowaną automatyzację procesów, żeby rozwiązywać złożone problemy klientów.
W prognozowaniu finansowym dzięki RPA można zautomatyzować proces zbierania danych historycznych i ich analizy w celu przewidywania przyszłych wyników finansowych.
W IT RPA może pomóc w robotyzacji zarządzania serwerami, w tym może być stosowane do automatycznego rozwiązywania typowych problemów, takich jak np. brak miejsca na dysku.

Wpływ ewolucji RPA na przyszłość automatyzacji

Na koniec można jeszcze zapytać – jak będzie wyglądać ewolucja RPA? Kierunków jest wiele, ale pewne jest, że RPA będzie ewoluowało z narzędzia do automatyzacji prostych zadań w złożone rozwiązanie wspierające inteligentną automatyzację procesów. Pewna jest także coraz większa integracja z AI, dzięki czemu możliwa będzie automatyzacja procesów wymagających analizy danych czy podejmowania decyzji.

Wzrost popularności rozwiązań chmurowych umożliwia wdrażanie RPA w modelu RPA-as-a-Service. Dzięki temu firmy nie będą musiały inwestować w infrastrukturę IT, a jednocześnie będą miały możliwość korzystania z zaawansowanych technologii i łatwego zwiększania liczby botów w zależności od potrzeb biznesowych.

Warto też podkreślić, że ewolucja RPA może doprowadzić do powstania nowych modeli pracy, w których ludzie będą na co dzień współpracować z botami. Dzięki temu pracownicy mogą delegować powtarzalne zadania botom i skupić się na bardziej strategicznych działaniach, co może zmniejszyć ryzyko wypalenia zawodowego, a jednocześnie będzie to szansa dla rynku pracy – nie można wykluczyć, że pojawią się zawody, takie jak projektant RPA czy deweloper botów.

RPA będzie też bardziej demokratyczna, czemu sprzyjać będzie rosnące znaczenie technologii no-code/low-code. Dzięki nim osoby bez przygotowania technicznego będą mogły automatyzować swoje miejsca pracy, a samo RPA na stałe zagości w kolejnych branżach. Jednocześnie może to być milowy krok w cyfryzacji środowisk pracy, a rozwój technologii może w końcu doprowadzić do powstania botów, które nie tylko będą wykonywać zadania, ale również przewidywać potrzeby.

Porozmawiajmy!

Wypełnij formularz,
a my pomożemy Ci wdrożyć najnowsze rozwiązania!

Strefa wolna od botów! Piszemy my, nie maszyny.