Oprogramowanie open source w umowach i projektach IT
Oprogramowanie open source to publicznie dostępne rozwiązania, które są wykorzystywane do tworzenia komercyjnego oprogramowania. Czy jest to legalne? Na czym polegają poszczególne rodzaje licencji open source? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdują się w niniejszym artykule.
Czy stosowanie oprogramowania open source w przedsiębiorstwach jest popularne?
Wykorzystanie oprogramowania open source w przedsiębiorstwach jest bardzo popularne, ponieważ do tego typu rozwiązań należy zaliczyć wiele popularnych aplikacji, frameworków, kodów źródłowych, czy bibliotek. Należy jednak podkreślić, że w wielu przypadkach wykorzystanie otwartego oprogramowania jest pomijane w umowach IT. Przedsiębiorcy nie zdają sobie bowiem sprawy z tego, że konsekwencje braku odpowiednich klauzul mogą być bardzo bolesne. W związku z tym każda firma tworząca utwory na bazie rozwiązań open source powinna w jasny sposób określić swoją politykę w zakresie wykorzystywania otwartego oprogramowania, co można zrobić na wiele sposobów.
Jak wygląda kwestia legalności stosowania open source w projektach firmowych?
Oprogramowanie open source można legalnie stosować w projektach firmowych, ale należy pamiętać, że sposób jego wykorzystania reguluje określona licencja. Na jej podstawie można określić jaki sposób wykorzystania otwartego oprogramowania będzie zgodny z prawem. W przypadku, gdy chcemy zastosować oprogramowanie open source w rozwiązaniu komercyjnym warto zweryfikować kwestie licencyjne jeszcze przed rozpoczęciem projektu. Oczywiście większość otwartego oprogramowania posiada licencję, które umożliwiają ich komercyjne wykorzystanie, jednak jest ono uwarunkowane spełnieniem kilku, niezbyt skomplikowanych warunków.
Niedopilnowanie obowiązku lub wykorzystanie oprogramowania niezgodnie z obowiązującą licencją może skutkować dotkliwymi konsekwencjami, wśród których najpopularniejsze to konieczność wypłaty odszkodowań zarówno twórcy oprogramowania open source, jak i klientowi, który nabył oprogramowanie stworzone przy wykorzystaniu rozwiązań open source. Z reguły tego typu odszkodowania zdecydowanie przewyższają zysk uzyskany przez firmę ze sprzedaży stworzonego oprogramowania.
Rodzaje licencji open source
Chcąc wykorzystywać oprogramowanie open source w projektach IT należy pamiętać, że tego typu rozwiązania również posiadają stosowną licencję, która reguluje sposób jego użycia. Licencje te dzielą się na dwa różne typy, a mianowicie:
- copyleft – komercjalizacja niedozwolona;
- non-copyleft – komercjalizacja dozwolona.
Warto również mieć świadomość, że obecnie istnieje ponad 2 tys. różnych licencji open source, które są wykorzystywane w projektach i umowach IT. Do najczęściej wykorzystywanych należy:
- GNU GPL (General Public License) – licencja typu copyleft, która jest licencją wirusową, co oznacza, że efekty pracy bazujące na tej licencji także muszą być udostępniane jako GPL;
- BSD (Berkeley Software Distribution License) – liberalna licencja typu non-copyleft. Umożliwia modyfikowanie kodu źródłowego, a następnie dystrybuowanie go w tej postaci, nawet bez kodu źródłowego. Tego typu oprogramowanie może być wykorzystane również jako część zamkniętego oprogramowania, jednak w tym przypadku należy dołączyć informacje o autorach oryginalnego kodu oraz treści licencji;
- GNU LGPL (Lesser General Public License) – licencja typu copyleft, która obejmuje jedynie na kod źródłowy, a jego dzieła pochodne mogą być udostępniane komercyjnie.
Jakie są główne różnice między stosowaniem kodu open source, a własno źródłowego?
Mówiąc o różnicach pomiędzy stosowaniem kodu open source a własno źródłowego warto odnieść się do konieczności umieszczenia informacji, że do stworzenia utworu zależnego wykorzystano oprogramowanie oparte na konkretnej licencji i zastosowano się do jej treści. W tym miejscu warto również poruszyć kwestię praw autorskich, ponieważ niezależnie od tego, że oprogramowanie jest otwarte, to oczywiście ktoś je stworzył, w związku z czym jest jego właściwym twórcą. Dlatego też tworząc oprogramowanie na bazie rozwiązań open source firma nie może w umowie IT oświadczyć, że przysługują jej wszelkie prawa majątkowe do danego utworu. Wynika to z faktu, że oprogramowanie, którego elementem są biblioteki/frameworki oparte o licencję open source, zwyczajnie nie będzie bez nich działało. Niemożliwe jest również przekazanie kompletnych praw autorskich na rzecz nabywcy, ponieważ jak już zostało wspomniane firma nimi nie dysponuje.
Czy są jakieś istotne wady stosowania otwarto źródłowego kodu w projektach przedsiębiorstwa?
Co można uznać za wadę wykorzystania otwarto źródłowego kodu w projektach firmy? Przede wszystkim konieczność stosowania się do wymogów określonej licencji oraz uzależnione od niej prawo do komercyjengo wykorzystania utworu. Za wadę można uznać również fakt, że firma nie posiada całkowitych praw autorskich do utworu stworzonego w oparciu o oprogramowanie open source, a co za tym idzie nie może przekazać ich nabywcy. Dla wielu zespółów specjalistów ograniczeniem jest również konieczność wykonania analizy warunków licencji otwartego kodu, zanim jeszcze zostanie on wykorzystany w pracach projektowych.
Rozwój rozwiązań open source ma ogromne znaczenie dla branży IT, ponieważ zdecydowanie przyspiesza oraz ułatwia pracę zespołów projektowych. Należy jednak pamiętać, że korzystanie z otwartego oprogramowania wymaga przestrzegania zasad odpowiadających mu licencji, dzięki czemu można stosować je legalnie.
Porozmawiajmy!
a my pomożemy Ci wdrożyć najnowsze rozwiązania!
Podobne wpisy:
IT arystokracja — czyli jacy specjaliści obecnie zarabiają najwięcej?
Jakie plusy niesie za sobą przerzucenie się na Linuxa?
Apache vs NGiNX – co je łączy, a co dzieli?
Dlaczego powinno się wspierać projekty Open Source?