Jak ustawić VLANy w swojej firmie?

# Bez kategorii

Jak ustawić VLANy w swojej firmie?

15.03.2024

W tym artykule dowiesz się:

W jaki sposób działają sieci VLAN
Jak wygląda konfiguracja sieci VLAN
Jakie są zalety stosowania sieci VLAN
Czym jest VLAN Honeypot

Aby usprawnić działanie organizacji, często stosuje się sieci VLAN. Pozwalają one łatwo zarządzać wewnętrznym ruchem sieciowym, a także efektywnie monitorować dostęp użytkowników. Nie zmienia to faktu, że ich ustawienie może być problematyczne – jak to zrobić, żeby sieci VLAN działały bez zarzutu?

Czym jest VLAN?

Sieć VLAN jest współcześnie stosowana w wielu organizacjach, a od wielu administratorów systemów informatycznych (bez względu na to, czy specjalizują się w SysOps, czy w DevOps) oprócz posiadania certyfikatów IT wymaga się także znajomości zasad jej działania.

Sieci tego typu powstały w latach 90. XX wieku. Rozwój technologii informatycznych i ich coraz większy wpływ na działalność przedsiębiorstw doprowadził do zaistnienia potrzeby zarządzania ruchem sieciowym wewnątrz organizacji, zwłaszcza dużych. Początkowo do rozgraniczenia sieci stosowano fizyczne rozwiązania takie jak osobne kable, ale było to kosztowne i niewygodne.

VLANy we współczesnym rozumieniu tego słowa pojawiły się w 1998 roku, kiedy opublikowano standard IEEE 802.1Q. Jak jednak działają sieci VLAN? Można to opisać następująco:

Podstawową zasadą jest podział jednej fizycznej sieci lokalnej na kilka wirtualnych, czego dokonuje się na podstawie VLAN ID – identyfikatorów, które przypisuje się w nagłówku do każdej ramki Ethernet, dzięki czemu przełączniki mogą identyfikować ramki prowadzące do konkretnych VLANów.
Przełączniki nie tylko określają, ramki prowadzące do VLANów, ale również informują, do którego VLANu należy konkretny port, więc urządzenia podłączone do tego samego portu komunikują się ze sobą tak, jakby należały do tej samej fizycznej sieci.
Różne VLANy komunikują się ze sobą za pomocą routerów lub przełączników trzeciej warstwy.
Ruch między przełącznikami jest obsługiwany za pomocą VLAN taggingu, czyli dodania dodatkowej informacji do nagłówka ramki z konkretnym VLAN ID.
VLANy działają niezależnie od siebie i nie widzą ruchu w innych VLANach, chyba że pozwala na to konfiguracja.

Jakie znaczenie ma dobra konfiguracja VLANów?

Sieci VLAN można konfigurować za pomocą różnych metod, ale najczęściej robi się to za pomocą sprzętu lub protokołów. W pierwszym wypadku odpowiednie VLANy przypisuje się do konkretnych fizycznych portów czy routerów. W drugim odbywa się to za pomocą protokołów, takich jak VTP (VLAN Trunking Protocol), GVRP (Generic VLAN Registration Protocol) czy Inter-VLAN Routing.

Bez względu na wybrany sposób konfiguracji trzeba pamiętać o dwóch czynnikach – po pierwsze, należy działać według dokumentacji producenta i stale aktualizować firmware; po drugie, jakość konfiguracji wpływa na jakość zarządzania sieci i korzystania z niej. Główną rolą VLAN jest izolowanie ruchu między grupami urządzeń – w poprawnie skonfigurowanej sieci budujące ją segmenty nie mają kontaktu między sobą, co zwiększa bezpieczeństwo całości.

Inną korzyścią z poprawnej konfiguracji VLANów jest poprawa efektywności zarządzania ruchem między urządzeniami oraz przesyłania danych. Ponieważ ruch w danym VLANie może być obsługiwany lokalnie i nie wpływa na ruch w innych VLANach, można zredukować obciążenie całej sieci. Jest to też ważny aspekt budowy elastyczności środowiska biznesowego – VLANy można dodawać i odejmować w zależności od bieżących potrzeb.

W przypadku wewnętrznej sieci w organizacji poprawna konfiguracja VLANów pozwala optymalizować ruch w całości poprzez kierowanie go tam, gdzie jest to najbardziej potrzebne i efektywne. Dzięki temu można też łatwiej zarządzać, zarówno konkretnym VLANem, jak i całą siecią za pomocą funkcji czy departamentów. Przekłada się to też na łatwiejszą konserwację sieci, jak również większą zgodność ze stosowanymi politykami bezpieczeństwa i wymogami branżowymi.

Czym jest VLAN honeypot?

W prawidłowej konfiguracji i działaniu sieci VLAN niezbędna jest także znajomość zasad działania VLAN honeypot. Są to specjalnie skonfigurowane środowiska VLAN, w których wnętrzu umieszcza się honeypoty (pułapka symulująca cel, żeby identyfikować zagrożenia) udające różne usługi czy aplikacje. Z ich pomocą można rejestrować np. próby ataków na sieć czy identyfikować próby instalacji malware’u w jej obrębie.

Analiza procesów zachodzących we VLAN honeypocie pozwala administratorom sieci poznać np. zasady działania nowych technik ataków czy zidentyfikować zagrożenia, których nie byli świadomi. To zaś stanowi fundament nie tylko dla nowych metod zabezpieczania sieci, ale również dla wewnętrznych polityk bezpieczeństwa. Dzięki nim mogą też np. zaktualizować oprogramowanie zabezpieczające sieć, żeby zapobiegać nowym, zidentyfikowanym przez pułapkę, sposobom ataków.

Informacje pozyskane w honeypocie umożliwiają też szybszą reakcję na ogólne naruszenia cyberbezpieczeństwa – ponieważ główną rolą VLAN honeypotu jest wyszukiwanie i określanie potencjalnych metod ataków, pochodzące z nich dane pozwalają zawczasu opracować rozwiązania zabezpieczające.

Jak powinno się skonfigurować VLANy?

Od konfiguracji VLANów zależy efektywność działania nie tylko całej sieci tego typu, ale również budujących ją segmentów. Proces ten najczęściej przebiega według następującego planu:

Konfigurację rozpoczyna się od określenia, które grupy urządzeń lub usług będą izolowane. Dzieli się je według departamentów, funkcji, projektów czy innych kryteriów.
Następnie przyporządkowuje się unikalne identyfikatory (VLAN ID) dla każdego zdefiniowanego VLANu. Standardowy zakres to od 1 do 4095, ale niektóre numery mają specjalne znaczenie, więc należy każdorazowo sprawdzić ich zgodność z wykorzystywanymi protokołami i sprzętem.
Kolejnym krokiem jest konfiguracja przełączników oraz portów. Można to zrobić ręcznie lub skorzystać z protokołów dynamicznego zarządzania VLANami, takich jak VTP (VLAN Trunking Protocol).
W przypadku, gdy konieczna jest komunikacja między różnymi VLANami, odpowiednie trasy należy skonfigurować na routerze lub przełącznikach warstwy trzeciej.

Po wykonaniu powyższych kroków pozostaje jeszcze skonfigurować zabezpieczenia, co może obejmować różnorodne metody – od kontroli dostępu, przez monitorowanie ruchu, po stałą izolację różnych VLANów. Jednocześnie należy pamiętać o testowaniu zastosowanych rozwiązań i monitorowaniu ruchu sieciowego. Każdą nieprawidłowość, ale również szczegóły konfiguracji, takie jak identyfikatory VLANów czy przypisane porty, należy dokumentować.

Warto również pamiętać, że konfiguracja VLANów zależy od specyfiki sprzętu i protokołów stosowanych w danej sieci. Niektóre funkcje mogą wymagać skorzystania z protokołów dynamicznego zarządzania VLANami, ale nie zmienia to faktu, że od prawidłowości ich konfiguracji zależy jakość działania całej sieci.

Porozmawiajmy!

Wypełnij formularz,
a my pomożemy Ci wdrożyć najnowsze rozwiązania!

Strefa wolna od botów! Piszemy my, nie maszyny.