Jak nie paść ofiarą ataku ransomware?
Ransomware to rodzaj bardzo groźnego wirusa komputerowego, który powoduje, że użytkownik traci kontrolę nad swoim systemem komputerowym, przez co nie może z niego korzystać. Hakerzy stosujący ransomware żądają od ofiary okupu w zamian za przywrócenie komputera do stanu pierwotnego. Co zrobić, aby nie paść ofiarą ataku ransomware? Przydatne porady i wskazówki prezentujemy w poniższym artykule.
Czym jest ransomware?
Cyberbezpieczeństwo firmy jest obecnie szczególnie istotne. Przedsiębiorstwa, które chcą zapewnić właściwy poziom ochrony przetwarzanym danym, powinny inwestować w nowoczesne zabezpieczenia przed złośliwym oprogramowaniem. Jednym z najbardziej znanych wirusów jest ransomware.
Co to ransomware? Ransomware to słowo pochodzące z języka angielskiego, które jest połączeniem dwóch słów: ransom – okup i software – oprogramowanie. Ransomware jest zatem oprogramowaniem, które wykorzystują cyberprzestępcy do zablokowania systemu komputerowego, przez co odczytywanie zapisanych w nim danych staje się niemożliwe.
Hakerzy stosujący ransomware korzystają z różnych technik szyfrujących, które sprawiają, że samodzielne przywrócenie komputera do stanu pierwotnego jest wyjątkowo trudne. Oprogramowanie typu ransomware zalicza się do kategorii złośliwego oprogramowania. Bardzo często ofiarą ataków tego rodzaju padają duże przedsiębiorstwa przetwarzające znaczne ilości danych, przede wszystkim klientów i swoich partnerów biznesowych.
Jak wygląda ransomware? Atak ransomware może przebiegać na różne sposoby. Mianowicie:
- otwarcie załącznika w wiadomości e-mail – w momencie, gdy odbiorca wiadomości pobierze zainfekowany plik na komputer, urządzenie zostaje zablokowane,
- zainstalowanie aplikacji podszywającej się pod inny program,
- malvertising – jest to metoda polegająca na tym, że oprogramowanie ransomware jest implementowane w reklamach na stronach internetowych; samo wyświetlenie takiej reklamy może spowodować, że dojdzie do zainfekowania komputera tym groźnym wirusem.
Po tym jak oprogramowanie ransomware zablokuje dostęp do komputera, cyberprzestępcy grożą ofierze, że dostęp zostanie odblokowany dopiero wtedy, gdy zostaną spełnione określone warunki. Najczęściej żądaniem cyberprzestępców jest przekazanie okupu, czyli określonej sumy pieniędzy. Atak ransomware niesie za sobą bardzo poważne konsekwencje.
Przedsiębiorstwa, które padną ofiarą ataku ransomware, nie mogą obsługiwać zamówień składanych przez klientów, co rodzi ogromne problemy logistyczne. Dodatkowo, istnieje ryzyko, że cyberprzestępcy sprzedadzą wykradzione dane osobowe, co w konsekwencji może wiązać się z ogromnymi problemami wizerunkowymi dla przedsiębiorstwa, które padnie ofiarą ataku ransomware. Z tego względu każda firma powinna przeznaczać znaczne środki na inwestycje w bezpieczeństwo danych – dzięki temu ryzyko występowania tego typu ataków zostanie ograniczone do minimum.
Jak działa ransomware?
Cyberprzestępcy dokonujący ataków ransomware korzystają z różnych typów szyfrowania. Obecnie hakerzy wykorzystują przede wszystkim metodę szyfrowania asymetrycznego. Wyróżnia się w tym względzie szyfrowanie po stronie serwera i klienta a także szyfrowanie hybrydowe. Szyfrowanie po stronie klienta polega na tym, że wykorzystuje się klucz publiczny do szyfrowania danych i prywatny do ich odszyfrowania.
Do tego celu stosuje się metody RSA rozkładającej na czynniki pierwsze duże liczby złożone. W tym typie ataku pliki zaatakowanego komputera są najpierw szyfrowane, później klucz prywatny jest przekazywany do serwera przestępcy. Cyberprzestępcy usuwają klucz z pamięci lokalnej komputera ofiary.
Kilkanaście lat temu najczęściej stosowano szyfrowanie symetryczne, które polegało na użyciu tego samego klucza do szyfrowania i odszyfrowania. Obecnie klucz ten można z łatwością znaleźć w systemie operacyjnym i każdy z nas może samodzielnie zdjąć dzięki temu blokadę.
Jak uniknąć pobrania programu ransomware?
Co zrobić, by uniknąć pobrania programu typu ransomware? Przede wszystkim powinniśmy zdać sobie sprawę z tego, jak ważna jest ochrona danych. Najprostszym sposobem jest po prostu zainstalowanie na komputerze profesjonalnego programu antywirusowego. Tego typu programy wykrywają oprogramowanie ransomware a także w czasie rzeczywistym monitorują twardy dysk. Dodatkowo, programy antywirusowe są cyklicznie aktualizowane, dlatego są coraz lepsze i efektywniejsze w ochronie przed nowymi wirusami. Warto wiedzieć, że program antywirusowy można pobrać nie tylko na komputer, ale również na smartfona.
Jeśli chcemy mieć pewność, że nasz komputer jest bezpieczny, powinniśmy również dbać o to, by nasz system operacyjny był aktualny. Oprogramowanie, które jest stare, najczęściej nie posiada wsparcia producenta, dlatego jest bardzo podatne na wszelkiego rodzaju ataki ze strony cyberprzestępców. Przykładem takich systemów jest wiekowy Windows XP, ale także Windows Vista czy Windows 7. Posiadacze komputerów z takimi systemami operacyjnymi są znacznie bardziej narażeni na ataki typu ransomware niż ci, którzy mają zainstalowany na swoim komputerze najnowszy system Windows 11.
Oprócz pobierania antywirusów i aktualizowania systemu operacyjnego bardzo ważna jest także ostrożność w trakcie surfowania po sieci. Nie wchodźmy w podejrzane linki oraz nie otwierajmy załączników z wiadomości e-mail od nieznanych nadawców. Obecnie strony banków czy e-sklepów, gdzie podajemy swoje dane osobowe, muszą posiadać odpowiednie zabezpieczenia. Właściwie zabezpieczone strony posiadają symbol zielonej kłódki obok adresu URL – warto zwrócić na to uwagę, ponieważ ta kwestia świadczy o tym, iż dana witryna jest optymalnie zabezpieczona.
Co gdy nasz komputer zostanie zainfekowany programem typu ransomware?
Jakie kroki powinniśmy podjąć, gdy nasz komputer zostanie zainfekowany oprogramowaniem ransomware? Jak usunąć ransomware? Kwestia najważniejsza: nie powinniśmy wpadać w panikę. Oczywiście, tego typu atak może mieć dalekosiężne, bardzo negatywne konsekwencje, jednak w takiej sytuacji należy przede wszystkim jak najszybciej działać.
Cyberprzestępcy przeprowadzający ataki ransomware żądają od swoich ofiar okupu w zamian za przywrócenie komputerów do stanu pierwotnego. Stanowczo odradzamy spełnianie ich żądań. Nie ma gwarancji, że hakerzy oddadzą nasze dane oraz że nie dokonają takiego ataku ponownie.
Jeżeli w naszych komputerach regularnie były wykonywane kopie zapasowe danych, skutki ataku ransomware łatwo można odwrócić. Wynika to z tego, iż jeśli dysponujemy kopiami zapasowymi, przywrócenie komputera do stanu pierwotnego jest banalnie proste.
Należy też wiedzieć o tym, że oprogramowanie ransomware w bardzo wielu przypadkach wykorzystuje luki w zabezpieczeniach przeglądarek internetowych. Gdy do tego dojdzie, trzeba odłączyć połączenie komputera z internetem wyłączając modem bądź WiFi. W przypadku, gdy był to atak z wykorzystaniem luk w przeglądarce, powinno to pomóc.
Innym sposobem jest skorzystanie z programu do skanowania plików. Tego typu programów jest całkiem sporo. Korzystając z nich nie odzyskamy danych, jednak usuniemy ransomware z dysku. Dzięki temu rozwiązaniu będziemy mieć pewność, że kolejne pliki nie zostaną przez cyberprzestępców zaatakowane.
W niektórych przypadkach skuteczny może okazać się program o nazwie ransomware decryptor. Trzeba jednak mieć na uwadze fakt, że program musi być odpowiednio dobrany do rodzaju ataku. Jeśli zostanie on źle dobrany, może to spowodować, że pliki zostaną jeszcze bardziej zaszyfrowane.
Metody walki z programami ransomware
Jak uniknąć ransomware? Co zrobić, by nie stać się ofiarą takiego ataku? Najważniejsze metody walki z programami ransomware to:
- cykliczne tworzenie kopii zapasowych,
- aktualizowanie systemu,
- instalowanie oprogramowania antywirusowego,
- szkolenie pracowników w zakresie zasad bezpiecznego surfowania po sieci,
- inwestycje w nowoczesne zabezpieczenie sieci WiFi.
Najgłośniejsze ataki ransomware ostatnich lat
Z atakami ransomware mierzą się zarówno osoby indywidualne jak i małe, średnie i wielkie przedsiębiorstwa. Jednym z najgłośniejszych ataków ransomware ostatnich lat był ten, który miał miejsce w 2021 roku. Wówczas hakerzy dokonali ataku na CNA Financial Corp, jedną z największych firm ubezpieczeniowych w Stanach Zjednoczonych. Skala ataku była tak ogromna, że firma ugięła się pod żądaniami hakerów i zapłaciła około 40 milionów dolarów w zamian za odzyskanie kontroli nad firmowymi danymi i sprzętem.
W 2020 roku atak ransomware został przeprowadzony na Androida. Polegało to na tym, że na niektórych stronach internetowych i forach hakerzy umieszczali program AndroidOS/MalLocker.B. Sprawiał on, że dostęp do smartfona był blokowany. Jednocześnie użytkownikom smartfonów pojawiał się komunikat, że odzyskają dostęp do urządzenia, jeśli zapłacą.
Wyjątkowo groźnym programem okazał się także Petya. Przez ten typ ransomware został zaatakowany m.in. globalny koncern Maersk, który organizuje około 20% transportu morskiego na świecie. Miało to miejsce w 2017 roku. Straty poniesione przez Maersk w związku z tym atakiem oszacowano na 300 milionów dolarów.
Porozmawiajmy!
a my pomożemy Ci wdrożyć najnowsze rozwiązania!