Strefa wolna od botów!
Piszemy my, nie maszyny.

Intelligent Numbering – wady i zalety stosowania inteligentnego numerowania w produkcji?

Rakieta Saturn V, która zawiozła ludzi Księżyc składała się z ponad 3 mln części[i]. Najpopularniejszy na świecie samolot pasażerski Boeing 737 to jakieś 600 000 części[ii], a typowy samochód to ledwie 30 000 części. Widać zatem, że bez wydajnego i dobrze zaplanowanego systemu numerowania części nie jest możliwa produkcja jakiegokolwiek złożonego wyrobu przemysłowego. Nic dziwnego, że inżynierowie już od dekad głowią się nad tym, jak sobie poradzić z tym problemem.

 

Nowy produkt to często tysiące części do zaprojektowania, obszerna dokumentacja śledząca zmiany i liczne modyfikacje bibliotek elementów składowych. Zarządzanie takimi procesami jest złożone i kosztowne. Ich fundamentem jest sprawny schemat numerowania części, bez którego nie może działać produkcja.

 

 

Intelligent Numbering – na czym polega inteligentne numerowanie w produkcji?

 

W zasadzie istnieją dwie szkoły numerowania części. Pierwsza z nich, nazwijmy ją szkołą „Inteligentnego Numerowania” zakłada, że numer, czy raczej symbol części w inteligentny sposób powinien opisywać daną część, jej podstawowe przeznaczenie, cechy, wariant, odmianę itp. Druga szkoła zwolenników prostoty i efektywności może nosić nazwę „Prostego Numerowania”. Jej zwolennicy używają po prostu liczb o długości najczęściej do pięciu lub siedmiu cyfr i sekwencyjne, po kolei numerują części, niezależnie od tego czym one są i jakie jest ich przeznaczenie.

Jeśli fabryka części elektronicznych jest zwolennikiem pierwszej szkoły, to oznaczenie kondensatora elektrolitycznego do montażu powierzchniowego o pojemności 1000 μF, tolerancji 10% i napięciu pracy 250 V, w siódmej odmianie produktowej może mieć np. formę: COND-SM-1000-10-250-07. Ten sam wyrób w konkurencyjnej firmie, która reprezentuje „Proste numerowanie” może być oznaczony po prostu jako 132764. Kolejny numer może dotyczyć rezystora, układu scalonego, czy transformatora, nie ma to żadnego znaczenia.

 

Jak widać, w szkole „Inteligentnego Numerowania” numer części może potencjalnie obejmować praktycznie wszystko: wymiary fizyczne, materiały i właściwości, typy plików projektowych, ograniczenia środowiskowe, zgodność z umowami i przepisami, identyfikatory klienta lub projektu, ograniczenia licencyjne lub prawne, zasady postępowania księgowego, okresy konserwacji i serwisowania, procedury kontrolne i testowe i wiele innych atrybutów. W efekcie inteligentny numer części może być dłuższy niż jej opis.

 

 

Czy inteligentne numerowanie na produkcji jest lepsze od zwykłego numerowania produktów?

 

W teorii każdy system numerowania, który jednoznacznie i spójnie identyfikuje części w całym cyklu ich życia jest jednakowo dobry. Nowy numer pojawia się nie tylko z nową częścią, ale także w sytuacji, gdy zmiany w produkcji wpływają na formę, parametry, czy pełnioną funkcję danej części. Dobrze zaprojektowany system numerowania pozwala na odróżnienie części, jeśli różnice miedzy nimi są istotne, jak i pomijanie cech nieistotnych np. w procesie zaopatrzenia lub produkcji.

Inteligentne numerowanie to głównie lepsza wydajność wyszukiwania. Dzięki inteligentnej numeracji można grupować podobne części w dokumentacji projektowej lub arkuszach kalkulacyjnych, w których mechanizmy filtrowania znacznie ułatwiają odnalezienie konkretnej części. Również fizyczne jej zlokalizowanie w magazynie jest prostsze, bo szukając np. kondensatorów łatwo dostrzec etykiety rozpoczynające się np. od „COND”. Dzięki inteligentnemu numerowaniu łatwiejsza jest identyfikacja części. Technik znający system oznaczeń może łatwo wyszukać tę część, która spełnia jego potrzeby. Tu docieramy do sedna problemu – na funkcjonowanie systemu numerowania części największy wpływ ma jego najsłabsze ogniwo, czyli człowiek.

 

 

Jakie są największe problemy inteligentnego numerowania?

 

Problemów jest bez liku[iii]. Pierwszy z nich wynika z faktu, że system jest konstruowany na bazie wstępnych założeń, a praktyka i codzienne decyzje nieuchronnie powodują, że pierwotna kategoryzacja staje się z czasem przestarzała. Wszyscy pracownicy, którzy korzystają z systemu muszą rozumieć i utrzymywać logikę systemu numerowania części, a zakresy numerów grup części muszą być zaplanowane z góry. Np. problematyczna staje się sytuacja, jeśli na oznaczenie kategorii produktu zaplanowano dwie cyfry, a pojawia się np. setna kategoria.

Na to wszystko nakładają się potencjalne błędy w kodowaniu – nietrudno sobie wyobrazić, że ktoś na bezpiecznik 10 A naniesie kod 1.0 A, a wtedy konsekwencje mogą być naprawdę poważne. W przypadku numerów nanoszonych na gotową część o wysokiej wartości np. przez grawerowanie lub trawienie na odlewach precyzyjnych, usunięcie lub poprawienie oznakowania może się wiązać albo ze znacznymi kosztami, albo wręcz ze zniszczeniem samej części. Jak by na to nie spojrzeć, koszt zmian technicznych w procesie renumeracji nieprawidłowo oznaczonej części może z łatwością zniweczyć wszelkie oczekiwane korzyści z inteligentnego systemu numerowania części.

Bardzo kłopotliwe są pomyłki w oznakowaniu szeregów elementów do siebie podobnych typu uszczelki, śruby, rezystory, podzespoły elektronicznie, gdzie jedno złe przypisanie numeru części blokuje przyszłe przypisania, a to potem wymaga zmian w numeracji całej serii.

Konia z rzędem temu, kto rozstrzygnie czy dioda LED to tylko dioda, czy może źródło światła? Może to emiter albo urządzenie złączowe? Czy za kilka lat taki opis będzie poprawny?

Częstym problemem są niejednoznaczne i nakładające się nazwy kategorii typu „różne”, „osprzęt”, „wyposażenie” itp. Dodanie nowego parametru do istniejącego schematu numeracji może wymagać aktualizacji numerów wszystkich powiązanych części, co radykalnie zmniejsza trwałość i efektywność inteligentnego systemu numeracji części.

 

Cały system może się też okazać nadmiernie skomplikowany i rozbudowany. Jeśli w numerze części zakodowano materiał, z którego część jest wykonana, to mimo jej pełnej wymienności, użycie innego stopu, czy metali pociąga za sobą nowe oznaczenie, które de facto jest zbędne. Stopień komplikacji rośnie, jeśli firma wchłonie inną, albo uzna, że potrzebny jest nowy – wtedy koszty i czas na wdrożenie rosną w zastraszającym tempie. Pracownicy zawsze będą wywierać presję, aby numeracja była rozbudowywana, bo każdy z nich szuka innego fragmentu oznakowania z potrzebną mu informacją. Do tego niektóre kategorie będą przepełnione, będą dodawane nowe, aby odróżniać części do siebie podobne, a w konsekwencji początkowo inteligentny system numerowania części w produkcji staje się tak skomplikowany, że żadna inteligencja ani podręczna ludzka pamięć nie pomoże.

 

Zniwelowanie tych niedostatków i zredukowanie liczby błędów wymaga bądź to dodatkowych zasobów ludzkich, czyli kompetentnego i dobrze wyszkolonego zespołu fachowców, bądź zautomatyzowania i stałego monitorowania całego procesu numerowania przez specjalistyczne oprogramowanie. Zespół zajmujący się przydzielaniem numerów dużo czasu spędzi na szkoleniach, poznawaniu asortymentu i technologii produkcji, a wdrożenie nowego pracownika będzie długotrwałe i kosztowne. Sam proces przydzielania numeru staje się często wąskim gardłem, bo wymaga czasu, dyskusji i uzgodnień pomiędzy wieloma zespołami w firmie.

 

 

Intelligent Numbering a RPA – czy do numerowania można wykorzystać zrobotyzowaną automatyzację procesów?

 

Wyobraźmy sobie, że w magazynie podzespołów koniecznych do utrzymania produkcji nie ma części z danym numerem. Produkcja teoretycznie staje. Ale identyczne części z innym numerem są jednak są w magazynie. Jeśli w odpowiednim momencie problem zostanie wykryty i skorygowany, to pracy nie trzeba zatrzymywać. W praktyce tego typu rozwiązania już działają. Mindbox w Danone Polska wdrożył narzędzia RPA (Robotic Process Automation), które szybko i bezbłędnego korygują wszelkie usterki związane ze zmianami kodów materiałowych, które utrudniają poprawną realizację zamówień. Pracę wykonywaną przez sześcioosobowy zespół zastąpiono po prostu botem.

W ogólności, pracę z inteligentnym systemem numerowania części, gdzie dopuszcza się możliwość wystąpienia pomyłki, muszą wspierają programy RPA, które są w stanie zastąpić człowieka i odczytać, zbadać poprawność i w razie potrzeby skorygować w dokumentacji nieprawidłowe oznaczenia.

 

 

Jak wdrożyć inteligentne numerowanie w przedsiębiorstwie?

 

Wybierając schemat numerowania części w produkcji należy uwzględnić cele firmy, jej kulturę organizacyjną i techniczną oraz specyfikę produkcji. Liczy się także stopień informatyzacji i automatyzacji, możliwości posiadanego systemu ERP i jego podsystemów PLM (Product Lifecycle Management) oraz zarządzania jakością (QMS – Quality Management System).

Warto postawić zasadnicze pytanie – do czego będą używany numery części w całej organizacji? Czy planowany system Inteligent Numbering będzie wspierać procesy biznesowe? Jeden z najnowocześniejszych systemów ERP – Kinetic firmy Epicor pozwala na charakteryzowanie części za pomocą opisów, linii produktowych, typów i szerokiej gamy atrybutów. To ich można używać do wyszukiwania i identyfikowania produkowanych części bez konieczności wdrażania inteligentnego schematu numerowania. Nie bez znaczenia jest informacyjny zasięg numerowania – czy dotyczy on jedynie samej organizacji, czy będą z niego korzystać także kontrahenci?

Kluczem i sednem udanego wdrożenia schematu numerowania części jest prawidłowe zaplanowanie procesu generowania nowego numeru części. Musi on zapewnić nie tylko brak duplikatów, czyli różnych symboli tej samej części, ale także zapobiec przydzielaniu tego samego numeru dla różnych części. Jakiekolwiek usterki w działaniu tego procesu będą powodować poważne problemy, takie jak opóźnienia na linii produkcyjnej, zamieszanie w zestawieniach materiałowych (BOM – Bill of Materials) i nieprawidłowe zamawianie części. W efekcie – straty finansowe, czasami bardzo dotkliwe

[i] https://www.quora.com/Why-did-the-Saturn-V-rocket-require-so-many-parts-around-3-000-000-What-kind-of-systems-are-running-that-would-require-such-complexity-Does-all-of-the-original-documentation-for-construction-maintenance-operating-procedures-still-exist

[ii] http://www.b737.org.uk/production.htm

[iii] https://www.arenasolutions.com/wp-content/uploads/eBook-is-your-part-numbering-scheme-costing-you-millions.pdf

Porozmawiajmy!

    Wypełnij formularz,
    a my pomożemy Ci wdrożyć najnowsze rozwiązania!