Tech stack (po polsku stos technologiczny) jest niezbędnym elementem każdej firmy. Organizacje korzystają z różnych narzędzi, które powinny być jednolite, kompatybilne i proste w obsłudze. Czym charakteryzuje się tech stack i jakie korzyści może przynieść dbanie o jego jednorodność?
Czym jest tech stack?
Tech stack łączy w sobie różne typy technologii, narzędzia i języki programowania używane do tworzenia aplikacji lub systemów informatycznych. Standardowo tech stack składa się z trzech warstw:
- frontendowej (ang. frontend), która odpowiada za wygląd i interakcje użytkownika z aplikacją. Do jej budowy wykorzystuje się m.in. języki HTML, CSS czy JavaScript oraz frameworki, biblioteki i narzędzia do tworzenia interfejsów użytkownika. W tej warstwie ważne są również odpowiednie narzędzia do UX designu, gdyż w pewnym stopniu określają one projekt aplikacji, co wpływa na doświadczenia użytkowników.
- backendowej (ang. backend), której cele to przetwarzanie danych oraz interakcja z bazą danych. Tworzy się ją za pomocą języków programowania takich jak Python, Java, Ruby czy PHP, jak również wykorzystuje się frameworki.
- bazy danych (ang. database), w które przechowywane są dane niezbędne do działania aplikacji. Aby stworzyć tę warstwę, wykorzystuje się bazy danych takie jak np. MySQL czy PostgreSQL.
Wybór odpowiedniego tech stacka jest kluczowy dla sukcesu projektu i może różnić się w zależności od jego specyfiki, rozmiarów oraz przewidywanych kosztów. W wyborze trzeba pamiętać o wielu czynnikach: wymaganiach funkcjonalnych aplikacji, preferencjach programistów czy ogólnej wydajności.
Co wchodzi w skład typowego tech stacku w firmie IT
Typowy tech stack w firmie IT może się różnić w zależności od rodzaju projektów, które firma realizuje. W jego skład wchodzą m.in. jeden lub więcej języków programowania oraz frameworki – zbiory narzędzi, bibliotek i szkieletów kodu, za pomocą których programiści mogą szybciej i efektywniej tworzyć aplikacje. Frameworki są dostępne dla wielu języków programowania – React dla JavaScript, Flask dla Pythona czy Laravel dla PHP.
W skład stosu technologicznego wchodzą też różne rodzaje baz danych jak MySQL czy PostgreSQL. Służą do przechowywania i zarządzania danymi, które są wykorzystywane przez aplikacje. Tech stacki używają też serwerów aplikacyjnych do hostowania i uruchamiania aplikacji webowych. Mogą także wykorzystywać technologie chmurowe takie jak Microsoft Azure, co pozwala na wdrożenie aplikacji na serwerach.
Aby tech stack działał prawidłowo, programiści pracujący z nim często korzystają z narzędzi do kontroli wersji, dzięki którym mogą śledzić zmiany w kodzie źródłowym projektu. Są one niezbędne w większych projektach, gdzie pracuje wiele osób naraz. Oprócz tego wykorzystują narzędzia do testowania i debugowania kodu aplikacji takie jak Selenium.
Na tym możliwości tech stacku się nie kończą, ponieważ firmy mogą wykorzystywać dziesiątki innych narzędzi programistycznych. Mogą to być np. aplikacje do CI/CD (Continuous Integration/Continuous Deployment; ciągła integracja/ciągłe wdrażanie) czy do zarządzania projektami (np. Jira, Trello czy Asana) – pomagają w organizacji pracy i śledzeniu postępu projektu. Do niezbędnych narzędzi małych, średnich i dużych firm należą też systemy CRM czy aplikacje do kontaktu między pracownikami.
Dlaczego ujednolicenie narzędzi dobrze wpływa na wydajność firmy
Użycie jednolitego i spójnego tech stacku zapewnia spójność działania. Ponieważ wszyscy używają tych samych narzędzi, minimalizuje się ryzyko wystąpienia błędów w kodzie, procesach i dokumentacji. Zmniejszenie liczby narzędzi przekłada się także na większą efektywność – pracownicy nie muszą co chwilę zmieniać stosowanych aplikacji, więc mogą pracować szybciej i wydajniej.
Jednorodny tech stack wpływa też na współpracę pomiędzy członkami zespołu – nie tylko pozwala szybciej eliminować problemy techniczne, ale też ułatwia komunikację między członkami zespołu. To przekłada się na łatwiejsze zarządzenie projektem, gdyż lepiej pracuje się z ludźmi, którzy skupieni są na wykonywaniu zadań, a nie na rozwiązywaniu problemów spowodowanych przez wadliwe lub niekompatybilne narzędzia. Wpływa to na szybkość i jakość szkoleń – proste IDE wymaga mniej czasu do przyswojenia.
Inne korzyści płynące z używania ujednoliconego zestawu narzędzi to np. lepsze wsparcie techniczne. Pozwala to szybciej reagować i rozwiązywać problemy. To, oraz wymienione wcześniej czynniki prowadzą do redukcji kosztów – im mniej narzędzi używa się w projekcie, tym mniej pieniędzy trzeba wydać nie tylko na wsparcie techniczne, ale również na licencje czy szkolenia.
Ryzyka związane z niejednolitym tech stackiem
Użycie różnych narzędzi w projektach to prosta droga do trudności w zarządzaniu. Gdy różne zespoły pracują w odmiennych środowiskach, zarządzanie i koordynowanie pracy staje się trudniejsze. Choć należy uwzględniać preferencje programistów co do narzędzi i technologii, trzeba ciągle pamiętać o balansie między ich potrzebami a wymogami firmy. Nie wolno również zapominać, że praca w niejednolitym tech stacku grozi rozproszeniem, a w konsekwencji utratą wiedzy o stosowanych rozwiązaniach.
Warto też pamiętać, że im więcej narzędzi w tech stacku, tym trudniejsza może być rekrutacja odpowiednich pracowników. Jeśli do obsługi jakiegoś procesu niezbędna jest znajomość kilku rozwiązań technologicznych, trzeba albo znaleźć odpowiednią osobę, albo zainwestować w szkolenia. Ma to znaczenie szczególnie we wdrożeniach i automatyzacjach – im większe skomplikowanie tech stacku, tym dłużej będzie trwała implementacja.
Trudności mogą mieć też wymiar techniczny – im większej liczby narzędzi używa się w danym projekcie, tym trudniej je ze sobą zintegrować. Przekłada się to nie tylko na dłuższy czas realizacji projektu (pracownicy mogą wiele godzin spędzać na próbach połączenia ze sobą odmiennych technologii), ale również generuje większe koszty niż jednolity stos technologiczny.
Jak skutecznie ujednolicić tech stack w swojej firmie?
Ujednolicenie tech stacku jest złożonym procesem, ale realizuje się go podobnie jak inne projekty biznesowe. Pierwszym krokiem jest szczegółowa analiza stosowanych dotychczas narzędzi i technologii – dzięki temu można określić, które są zbędne, a które są kluczowe dla funkcjonowania firmy.
Następnie należy określić cele ujednolicenia tech stacku. Może to być zwiększenie wydajności, redukcja kosztów czy poprawa jakości projektów – wszystko zależy od specyfiki, budżetu i wymagań firmy. Po wskazaniu celów można przejść do stworzenia planu działań. Powinien on zawierać informacje o wdrażanych i usuwanych rozwiązaniach, terminach realizacji oraz o składzie i obowiązkach zespołu projektowego. Należy pamiętać, żeby plan był dopasowany do potrzeb firmy i możliwości pracowników – zdecydowanie lepiej jest działać powoli, ale konsekwentnie, niż rzucać się na głęboką wodę. Na etapie planowania można też określić koszty licencji i utrzymania konkretnych narzędzi oraz kursów ich obsługi.
Należy pamiętać, żeby przed wdrożeniem (jeśli będzie taka potrzeba) wysłać pracowników na niezbędne szkolenia. Aby proces odbywał się bez zakłóceń, konieczne będzie także wsparcie kierownictwa firmy – powinno ono skupić się na wspieraniu zespołu projektowego oraz zapewnieniu finansowania projektu.
Po zakończeniu procesu ujednolicenia tech stacku warto opracować standardy i wytyczne użycia zaimplementowanych technologii. Zminimalizują one ryzyko wystąpienia błędu oraz będą jasnymi zasadami dla przyszłych użytkowników. Koniec wdrożenia nie oznacza końca pracy z tech stackiem – zastosowane rozwiązania trzeba nieustannie monitorować i oceniać ich efektywność, a w razie potrzeby poddawać optymalizacji. Zmniejszy to koszty utrzymania i może zapewnić firmie przewagę rynkową.