Czy pracownicy outsourcowani podlegają kodeksowi pracy?
W tym artykule dowiesz się:
- Jakie przepisy prawne obowiązują w kontekście outsourcingu w różnych sektorach działalności
- Jak zastosować kodeks pracy przy outsourcingu i jego roli w przypadku przejmowania pracowników
- Jakie są typowe problemy prawne związane z outsourcingiem
- O zarządzaniu outsourcowanymi pracownikami
Outsourcing, termin wywodzący się z języka angielskiego z połączeń słów „outside” – „zewnętrzny” i „resource using” – „wykorzystywanie źródeł”, to popularne rozwiązanie w wielu branżach, także w IT. Wraz ze wzrostem zatrudnienia w tym modelu pojawiają się pytania dotyczące regulacji prawnych pracowników outsourcowanych. Czy pracownicy outsourcowani podlegają kodeksowi pracy? Jakie problemy prawne mogą wiązać się z outsourcingiem pracowników? W poniższym artykule przedstawiamy kilka kluczowych punktów, które warto mieć na uwadze.
Regulacje prawne dotyczące outsourcingu
Outsourcing czyli zlecanie określonych zadań lub procesów firmie zewnętrznej jest regulowany przez różne przepisy prawne w zależności od sektora działalności oraz specyfiki umów outsourcingowych. Szczególne regulacje dotyczą instytucji finansowych, ale dla większości innych firm obowiązują ogólne przepisy prawa cywilnego i prawa pracy. Ważne jest precyzyjne określenie w umowie outsourcingowej zakresu powierzonych czynności, praw i obowiązków stron oraz odpowiedzialności. Może to obejmować umowy zlecenia, świadczenia usług lub umowy o dzieło, w zależności od charakteru i zakresu czynności. Jeżeli outsourcing obejmuje przetwarzanie danych osobowych, umowa musi zawierać postanowienia dotyczące tej czynności, a wymogi organizacyjne i techniczne określone przepisami prawa dla administratora danych muszą zostać spełnione. Informacje poufne także odbywają się w zgodzie z przepisami prawa, szczególnie w kontekście prawa bankowego. Istnieją także porozumienia trójstronne, które stosowane są aby uniknąć problemów związanych z przejęciem pracowników. Zapewniają one pracownikom zachowanie uprawnień wynikających ze stażu pracy u dotychczasowego pracodawcy, takich jak okres wypowiedzenia czy liczba dni urlopu. Takie porozumienia także muszą być starannie przygotowane, aby nie naruszać praw pracowników i nie prowadzić do sporów prawnych.
Ogólnie mówiąc, regulacje prawne outsourcingu są dość złożone, ponieważ outsourcing nie jest standardowym modelem pracy i nie istnieją bezpośrednie regulacje outsourcingowe. Dlatego przy wszelkiego rodzaju potencjalnych wątpliwościach prawnych warto skonsultować się z ekspertem, prawnikiem specjalizującym się w prawie pracy i w prawie gospodarczym bądź, w przypadku kwestii podatkowych, z doradcą podatkowym.
Kodeks pracy a outsourcing
Kodeks pracy nie zawiera bezpośrednich przepisów dotyczących outsourcingu pracowniczego. Usługi outsourcingu są traktowane jako “usługi nienazwane”, a więc nie są szczegółowo opisane w kodeksie pracy ani innych ustawach. Kodeks pracy może być jednak stosowany w outsourcingu w dwóch przypadkach.
Po pierwsze, w sytuacji gdy firma outsourcingowa przejmuje dotychczasowych pracowników. Przejście zakładu pracy na nowego pracodawcę, który wcześniej prowadził outsourcing do tego zakładu pracy powoduje, że nowy pracodawca automatycznie staje się stroną w dotychczasowych stosunkach pracy. Jest to powiązane z artykułem 23 kodeksu pracy, z którym warto zapoznać się bliżej na wypadek takiego scenariusza.
Druga sytuacja, gdzie kodeks pracy może mieć zastosowanie w outsourcingu, pojawia się w przypadku gdy istnieje podejrzenie, że outsourcing jest pozorny. Wówczas to sąd bada czy pracownicy nadal wykonują kluczowe zadania dla byłego pracodawcy i są mu podporządkowani.
Przykłady problemów prawnych z outsourcingiem
Problemy prawne outsourcingu najczęściej wynikają z niejasności, różnorodnych interpretacji przepisów i ze specyfiki umów outsourcingowych. Przykładem może być wypadek w miejscu pracy. Kiedy odpowiedzialność spoczywa zarówno na firmie outsourcingowej jak i na firmie korzystającej z outsourcingu możliwe jest wystąpienie sporów prawnych związanych z odszkodowaniem.
Innym przykładem potencjalnych źródeł konfliktów mogą być nieścisłości w umowach outsourcingowych co do jakości usług czy terminów realizacji. Również zmiany w umowach mogą być problematycznie, szczególnie gdy mowa o niespodziewanych zmianach cennika. Należy też uważać na niespójne praktyki kontrolne różnych instytucji, które mogą utrudniać przedsiębiorstwom przygotowanie na kontrole.
Niewłaściwie prowadzony outsourcing może wpływać na odpływ pracowników, dlatego tak ważne jest umiejętne zarządzanie outsourcingiem. Więcej na temat powodów, dla których specjaliści IT rezygnują z pracy można przeczytać pod tym adresem.
Jak prawidłowo zarządzać outsourcowanymi pracownikami?
Outsourcing może być skutecznym i efektywnym rozwiązaniem dla wielu firm jeśli wiemy jak prawidłowo zarządzać outsourcowanymi pracownikami. Zarządzanie outsourcingiem wymaga staranności i uwzględnienia wielu aspektów prawnych oraz organizacyjnych, a kluczowe praktyki obejmują przede wszystkim:
- Precyzyjne umowy outsourcingowe
Umowy powinny jasno określać jakie procesy i funkcje będą outsourcingowane, precyzować standardy jakości i jej wskaźniki oraz wskazywać, które strony ponoszą odpowiedzialność za wypadki i inne zdarzenia. Umowy powinny zawierać też klauzule chroniące przed niespodziewanymi zmianami w warunkach umowy;
- Kontrole i Nadzór nad usługami
Prowadzenie kontroli usług a nie bezpośrednio zarządzanie pracownikami outsourcowanymi jest podstawą outsourcingu. W ten sposób eliminowane jest podejrzenie pozornego outsourcingu;
- Ochrona pracowników
Porozumienia trójstronne oraz premie retencyjne to najlepszy sposób na zapobiegniecie odpływu kluczowego personelu. Prawa pracowników muszą być chronione;
- Przestrzeganie przepisów prawnych
Wspomniane wcześniej przepisy prawa cywilnego są gruntem do tworzenia umów outsourcingowych, jednak ważne jest zaznajomienie się ze specyfiką danego sektora;
- Komunikacja i współpraca
Jasne procedury raportowania i regularne spotkania pomiędzy stronami są kluczowe dla monitorowania umów i rozwiązywania potencjalnych problemów.
Dla konkretnych problemów takich jak wyliczanie godzin roboczych przy nietypowych zadaniach czy kwestii praw autorskich na B2B, warto szerzej zbadać temat zaczynając od lektury naszych artykułów na te tematy. Zachęcamy również do poszerzenia wiedzy na temat różnic między umowami o pracę a umowami B2B w IT.
Porozmawiajmy!
a my pomożemy Ci wdrożyć najnowsze rozwiązania!