Biały wywiad (OSINT) w rekrutacji pracownika IT – co warto o tym wiedzieć i czy jest to częsta praktyka?
Rekrutacja pracowników każdej branży charakteryzuje się inną specyfiką. W przypadku sektora IT dotyczy to zarówno problemów ze znalezieniem odpowiedniego kandydata, jak i użycia specjalnych metod pozwalających odpowiednio ich zweryfikować. Jedną z nich jest biały wywiad (OSINT), czyli pozyskanie informacji o danej osobie z ogólnodostępnych źródeł. Na czym dokładnie polega? Jakie znaczenie ma biały wywiad w rekrutacji IT? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdują się w niniejszym artykule.
Czym jest biały wywiad (OSINT) i jaką rolę pełni w rekrutacji?
Biały wywiad to polskie określenie dla procesu znanego w świecie jako OSINT, czyli z ang. Open Source Intelligence. Jest to forma legalnego wywiadu gospodarczego, która opiera się na pozyskiwaniu informacji z ogólnodostępnych źródeł, takich jak m.in. social media. Biały wywiad z sukcesem wykorzystywany jest od wielu lat, a stosują go m.in. agencje wywiadowcze, policja, czy prywatne firmy specjalizujące się w prowadzeniu wywiadów gospodarczych. Coraz częściej wykorzystywany jest również w procesach rekrutacyjnych, ponieważ pozwala firmie w pełni legalnie uzyskać informacje dotyczące potencjalnych kandydatów do pracy. W związku z tym OSINT to narzędzie chętnie wykorzystywane przez wewnętrznych rekruterów, czy specjalistyczne agencje prowadzące rekrutacje w branży IT.
Biały wywiad to metoda pozyskiwania informacji, którą charakteryzuje:
- otwartość – pozyskiwane informacje pochodzą z otwartych źródeł;
- dostępność – informacje pozyskiwane w ramach OSINT-u jest w stanie pozyskać każdy, ponieważ są one ogólnodostępne;
- jawność – informacje zbierane za pomocą OSINT-u pochodzą z jawnych źródeł.
Biały wywiad w rekrutacji może pełnić dwie role, a mianowicie:
- weryfikującą – która polega na sprawdzeniu informacji dotyczących danej osoby;
- wyszukującą – rekruter na podstawie ogólnodostępnych danych wyszukuje kandydatów do pracy w danej branży i proponuje im zatrudnienie.
Dlaczego pracodawcy coraz częściej stosują biały wywiad w rekrutacji?
Pracodawcy coraz częściej decydują się na wykorzystanie białego wywiadu w procesach rekrutacyjnych, ponieważ jest to w pełni legalna i szybka metoda umożliwiająca zweryfikowanie potencjalnego kandydata. Jak to wygląda w praktyce? Za przykład może posłużyć weryfikacja profilu w social media danej osoby, która umożliwia poznanie w pewnym stopniu jego osobowości oraz skontrolowanie udostępnianych przez nią treści. Niestosowne zdjęcia z imprez, czy wyrażane publicznie kontrowersyjne poglądy mogą zadecydować o odrzuceniu danej kandydatury, ponieważ pracodawca dba o odpowiedni wizerunek firmy, a pracownik powinien być jej wizytówką. Weryfikacja profili w social media pozwala również sprawdzić, czy dana osoba nie jest zbyt wylewna w Internecie, co mogłoby grozić wyjawieniem tajemnic firmowych. Pozwala również zweryfikować sam sposób komunikacji z innymi użytkownikami portali, a co za tym idzie poznać osobowość, system wartości, czy poglądy i przekonania danej osoby. W wielu przypadkach jest to równie ważna kwestia, co kompetencje pracownika potwierdzone przeprowadzonymi testami.
Pracodawcy wykorzystują również biały wywiad w celu odszukania oraz nawiązania kontaktu z potencjalnymi pracownikami, którzy zamieszczają w Internecie informacje odnośnie swojego wykształcenia, czy wykonywanego zawodu. Na ich podstawie rekruterzy kontaktują się z odpowiednio wybranymi osobami i proponują zatrudnienie w danej firmie. Rekruterzy w branży IT często wyszukują potencjalnych kandydatów śledząc ich wpisy na forach branżowych, czy aktywność w grupach dotyczących konkretnej tematyki lub problemu. Tego typu działania w wielu przypadkach pozwalają znaleźć wartościowego pracownika, którego zatrudnienie umożliwia rozwój jego talentu.
Jakie są główne zalety stosowania białego wywiadu w rekrutacji?
Wykorzystanie białego wywiadu w rekrutacji to rozwiązanie posiadające wiele zalet, do których zalicza się przede wszystkim:
- niskie koszty pozyskiwania informacji – dostęp do większości danych jest całkowicie darmowy, a nawet jeśli niektóre bazy, czy portale wymagają opłat, to są one niewielkie w porównaniu do innych metod pozyskiwania informacji, czy potencjalnych strat związanych z zatrudnieniem niewłaściwej osoby. Największym kosztem białego wywiadu jest więc czas poświęcony na uzyskanie i analizę informacji;
- szybkość w pozyskiwaniu informacji – doświadczony rekruter jest w stanie błyskawicznie uzyskać wiele informacji posiadając wyłącznie dostęp do komputera;
- różnorodność źródeł, z których można pozyskiwać informacje – ilość źródeł jest praktycznie nieograniczona i mogą to być m.in. social media, fora internetowe, krajowe i zagraniczne media (telewizja, radio, prasa), serwisy informacyjne, ogólnodostępne bazy danych, platformy handlowe, serwisy internetowe, czy blogi;
- legalność pozyskiwania informacji – wykorzystując biały wywiad przedsiębiorca nie naraża się na konsekwencje prawne związane z nielegalnym pozyskiwaniem informacji, na które mógłby się narazić, stosując inne, bardziej ingerujące w ochronę danych osobowych metody.
Czy są jakieś wady stosowania białego wywiadu w rekrutacji pracownika?
Stosowanie białego wywiadu w rekrutacji posiada również wady lub inaczej mówiąc ograniczenia. Należy do nich przede wszystkim:
- dezinformacja – wykorzystywanie ogólnodostępnych danych może doprowadzić do powielania nieprawdziwych informacji, które zostały zamieszczone przez samego zainteresowanego lub osoby trzecie. Problemem jest również szum informacyjny, który powstaje w wyniku zbyt dużej ilości posiadanych danych, utrudniających ich selekcję oraz wartościowanie;
- trudność z potwierdzeniem informacji – rekruter nie jest w stanie zweryfikować wiarygodności wszystkich uzyskanych informacji;
- problemy z dotarciem do źródła informacji – weryfikacja informacji w wielu przypadkach jest możliwa jedynie dzięki dotarciu do jej źródła.
Gdzie jeszcze stosowany jest biały wywiad?
Biały wywiad to działania, które są coraz częściej wykorzystywane nie tylko przy okazji rekrutacji IT. Jak wspomniano we wstępie analiza OSINT to metoda wykorzystywana przede wszystkim przez policję, agencje wywiadowcze, czy przedsiębiorstwa chcące prześwietlić swoich partnerów biznesowych. Gdzie jeszcze znajduje zastosowanie? W wielu dziedzinach życia gospodarczego, a przykładem mogą być ubezpieczyciele weryfikujący zasadność przyznania odszkodowania danej osobie, czy analitycy bankowi, którzy wydają decyzję kredytową. W tym drugim przypadku dzięki ogólnodostępnym w Internecie danym można zweryfikować prawdomówność kredytobiorcy oraz udzielonych przez niego informacji na potrzeby wniosku kredytowego.
Biały wywiad to skuteczne narzędzie wspomagające procesy rekrutacyjne w branży IT. Jego wykorzystanie pozwala znaleźć właściwego specjalistę, który będzie zarówno posiadał odpowiednie kompetencje, jak i zostanie właściwie zweryfikowany zgodnie z polityką danego przedsiębiorstwa.
Porozmawiajmy!
a my pomożemy Ci wdrożyć najnowsze rozwiązania!